تعرفه تجدیدپذیرها سه پلهای میشود/افزایش بودجه تجدیدپذیرها در سال ۱۴۰۰/صادرات برق تجدیدپذیر پیچیده است
رئیس ساتبا در خصوص روند خرید تضمینی برق در سال ۱۴۰۰ گفت: روال گذشته در این زمینه بدون هیچگونه خللی با توجه به منابع، تداوم خواهد داشت. تعدیل قیمت با توجه به شرایط، اشکالی داشت و موجب ضرر و زیان جبرانناپذیری میشد. برنامهریزی ما سه پله کردن تعیین نرخ تعرفه است تا سالی سه بار اتفاق بیفتد و منابع از بین نرود، اما در سال آینده برای عقد قرارداد سرعت بخشی هم خواهد شد.
معاون وزیر نیرو و رئیس سازمان انرژیهای تجدیدپذیر (ساتبا) گفت: ایران پتانسیل ایجاد ۱۲۰ هزار مگاوات ظرفیت جدید درزمینه انرژیهای تجدیدپذیر را دارد که اکنون ۸۵۰ مگاوات آن محقق شده است.
«محمد ساتکین» اظهار داشت: اگر هماینک هیچگونه اشکال دیگر نیروگاهی هم احداث نشود و قرار بر توسعه بیشتر باشد، این میزان ظرفیت جدید چه درزمینه بادی، خورشیدی یا دیگر گونههای آن در مناطقی از کشور که در جهان بینظیر هستند، قابل احداث است.
وی خاطرنشان کرد: این روزها عدم استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر درشان و جایگاه کشور مشکلاتی ایجاد کرده و آلایندههای محیطزیست یکی از دلایلی است که به ما هشدار میدهد اگر هر چه زودتر فکر اساسی در حوزه توسعه انرژیهای تجدیدپذیر نکنیم روزبهروز با مشکلات بزرگتری مواجه خواهیم شد.
ساتکین گفت: وابستگی انرژی برق به سوختهای فسیلی نشان میدهد که ما نمیتوانیم از ظرفیتهای کشور به خوبی استفاده کنیم.
وی ادامه داد: برای سال ۱۴۰۰ روشهایی یافت شده که بتوانیم منابع مالی بیشتری برای توسعه این انرژیها بهدست آوریم. اعتبار سال گذشته ۱۱۰۰ میلیارد تومان بود که ۹۰۰ میلیارد تومان آن محقق شد و اکنون این اعتبار با کمک دولت و مجلس شورای اسلامی، به ۲ هزار و ۴۰ میلیارد تومان افزایش پیداکرده است.
ساتکین گفت: تاکنون نزدیک به ۱۰۰۰ میلیارد تومان منابع مالی جدید بهدست آوردیم و پیشنهادهایی مبنی بر استفاده از ظرفیت صنایع پرمصرف در بورس در مجلس مطرح است که در صورت تحقق، این صنایع سه درصد از انرژی خود را از برق تجدیدپذیر استفاده کنند.
معاون وزیر نیرو اظهار داشت: استفاده از سوخت مصرف نشده در نیروگاههای تجدیدپذیر هم منابع جدید است که روی آن کار میشود تا ریلگذاری برای سالهای آینده به توسعه انرژیهای تجدیدپذیر کمک کند که این امر منجر به دستاوردهای بسیار خوبی خواهد شد که یکی از این ریلگذاریها تأمین منابع جدید به کمک مکانیزمهای جدید است.
در صورت برداشته شدن تحریمها چشمانداز خوبی دیده میشود که با حضور سرمایهگذاران خارجی سرمایهگذاریها در این بخش نیز توسعه خواهد یافت. این ظرفیت بزرگ کمک میکند که سبد انرژی را توسعه داده و از تمام ظرفیتها اعم از فسیلی، تجدیدپذیر و دیگر اشکال، تأمین انرژی کنیم.
ساتکین همچنین گفت: با توجه به امکان استفاده از این انرژیها در تمام فصول سال، در تابستان معمولاً تولید در این بخش افزایش مییابد و از تمام فصول سال باید بهره گرفت. اگر بهاندازه کافی ظرفیتهای این بخش را ارتقا دهیم در فصول گرم سال به خاطر اینکه نیاز کشور به خاطر گرمایش بیشتر میشود میتوان برای بخشی از پیکسایی روی انرژیهای تجدیدپذیر حساب کرد، اما در تمامی مواقع این امر ریسکپذیر خواهد بود.
وی در خصوص موانع موجود در مسیر توسعه انرژیهای تجدیدپذیر هم اظهار داشت: یکی از موانع اصلی این است که باید از قوانین بالادستی موجود، بهعنوان نمونه اصلاح الگوی مصرف یا ماده ۱۲ قانون رفع موانع و همچنین ماده ۱۹ قانون رفع آلایندگی بهره گرفت.
وی با تأکید بر ضرورت استفاده از ظرفیتهای بالادستی گفت: برای فعال شدن این کار، مجموعههایی مانند سازمان برنامهوبودجه باید ردیف اعتباری ایجاد کند.
ساتکین بابیان اینکه یکی از مشکلات بر سر راه سازمان برنامهوبودجه تأمین منابع مالی برای قوانین بالادستی است افزود: یکی از مهمترین قوانین بالادستی حمایتی، تبصرههای دو و سه ماده ۶۱ قانون اصلاح الگوی مصرف است که هیچیک از این دو ماده بنیادی برای توسعه تجدیدپذیرها تاکنون فعال نشده و سازمان برنامهوبودجه برای این کار ردیفی اختصاص نداده است.
وی افزود: تمام کارهایانجامشده بر مبنای ماده ۵ قانون حمایت از صنعت برق بوده است که بهواسطه دریافت عوارض از مردم، فعالیتی در یک سطحی ایجاد کرده است. سازمان برنامهوبودجه را توانستیم قانع کنیم که ردیفی در ماده ۲ در سال ۱۴۰۰ ببیند که این تعامل به خوبی در حال شکلگیری است.
ساتکین در پاسخ به سؤالی دراینباره که چرا از بخش خصوصی در تأمین منابع مالی استفاده نمیشود، گفت: هماینک صد درصد سرمایهگذاری در این بخش، خصوصی و بدون هیچگونه کمک دولت است و کمک دولت در حوزه مشوقها و خرید تضمینی برق و قیمت تشویقی است. اگر بخش خصوصی در ارتباط با سرمایهگذاری ورود نکند دستکم با مکانیزمهای فعلی توسعه بهطور کامل متوقف میشود. برای خرید این برق منابع مالی ما محدود است و برای اینکه مشوقها داده شود، لازم است تأمین مالی صورت گیرد. ما فقط برق را به قیمت واقعی آن از سرمایهگذاران بخش خصوصی خریداری میکنیم.
وی در ادامه در خصوص صادرات برق تجدیدپذیر، با پیچیده خواندن آن گفت: وقتی کشور همسایه بخواهد از ما انرژی برق خریداری کند، این برق باید بهطور کامل پایدار بوده و در هرزمانی و هر مقداری که لازم است تحویل شود. انرژیهای تجدیدپذیر باید برق خود را وارد شبکه کنند تا شرکت توانیر بتواند قراردادها با کشورهای همسایه را بهصورت تضمینی برقرار کند. این مکانیزم باید فعال شود که در زمان حاضر کمی مشکل دارد.
ساتکین همچنین در خصوص روند پیشرفت نصب نیروگاههای خورشیدی خانگی گفت: ازآنجاییکهاین کار در اولویت ما قرار دارد شرکتهای توزیع در تمام سطح کشور توانستهاند به نمایندگی از ما و بهعنوان کارگزار قرارداد منعقد کنند که تاکنون مانعی بر سر این کار وجود نداشته است. این شرکتها با تیپ قراردادهای آماده، این قراردادها را بسته و به ما اعلام صورتحساب میکنند و ساتبا در وهله نخست این وجه را پرداخت و سپس سراغ نیروگاههای بزرگ میرود.
وی بابیان اینکه مطالبات شرکتهای توزیع در این بخش پرداختشده است، افزود: ساتبا حمایت خود را دارد و تنها در بحث تعرفه، این شرکتها علاقهمند به افزایش تعرفه هستند که باکمال میل، این پیشنهاد را دادهایم و در صورت تأمین این منابع، مشکلی در این بخش وجود ندارد.
ساتکین همچنین بابیان اینکه ساتبا تا سال گذشته مجموعاً ۱۱۰۰ میلیارد تومان اعتبار داشته که بعضاً به دلیل سطح پرداخت مردم از قبوض، کاهش پیداکرده است، گفت: اکنون این رقم به ۲۰۴۰ میلیارد تومان در سال ۱۴۰۰ افزایش پیداکرده است؛ چراکه صنایعی مانند فولاد بهعنوان خرید برق خود ۸ هزار میلیارد پرداخت کرده است که ۱۰ درصد آن مربوط به عوارض میشود. از این رقم ۱۶۰۰ میلیارد تومان سهم ساتبا بوده است.
وی درعینحال با اشاره بهضرورت تطبیق اسناد ملی راهبردی متناسب با شرایط روز کشور در چند سال اخیر، بر بازبینی این اسناد تأکید کرد و گفت: در ارتباط با انرژیهای تجدیدپذیر، نقشه راه آن تدوینشده، ولی باید ابلاغ شود و اگر ابلاغ نشده دلیل آن این بوده که در چند سال اخیر به دلیل تحریمها و مشکلات، امکان اجرای کامل این سند وجود نداشته، اما در خصوص پتانسیل سنجی این کار بهصورت دقیق انجامشده است.
ساتکین همچنین در خصوص روند خرید تضمینی برق در سال ۱۴۰۰ هم گفت: روال گذشته در این زمینه بدون هیچگونه خللی با توجه به منابع، تداوم خواهد داشت. تعدیل قیمت با توجه به شرایط، اشکالی داشت و موجب ضرر و زیان جبرانناپذیری میشد. برنامهریزی ما سه پله کردن تعیین نرخ تعرفه است تا سالی سه بار اتفاق بیفتد و منابع از بین نرود، اما در سال آینده برای عقد قرارداد سرعت بخشی هم خواهد شد.
وی در خصوص سه پلهای کردن نرخ تعرفهها گفت: بخشی به نام تعرفه شناسی در دپارتمان ساتبا ایجادشده که با محاسبات کاملاً دقیق تعرفهها تعیین میشود. روش این است که اگر دوره بازگشت سرمایه ۵ سال باشد، متناسب با هزینه سرمایهگذاری اولیه، این محاسبه انجام میشود و درنتیجه با بازگشت سود در ۵ سال، مابقی سود خالص خواهد بود.