وبلاگ مقالات

بر اساس استانداردهای جهانی، عمر واحدهای گازی و سیکل ترکیبی تا زمان بازنشستگی به ترتیب ۲۰ و ۲۵ سال و واحدهای بخاری ۴۰ سال است که با تعدیل این اعداد بر اساس شرایط و امکانات صنعت برق کشور، با فرض عمر ۳۰ سال برای واحدهای گازی و سیکل ترکیبی و ۴۵ سال برای واحدهای بخاری و نیز بررسی راندمان واحدها، باید بیش از ۸هزار مگاوات از نیروگاه‌های حرارتی موجود، با توجه به عمر و هزینه تعمیر و نگهداری بالا و راندمان پایین تا سال ۱۴۰۵ بازنشسته شوند. اما به دلیل نیاز شبکه به تولید این واحدها، بازنشستگی آن‌ها پیش از جایگزینی توان تولیدی مربوطه امکان‌پذیر نیست.

محسن طرزطلب، مدیرعامل شرکت مادرتخصصی تولید نیروی برق حرارتی نوشت: از سوی دیگر در حال حاضر اهمیت مدیریت مصرف بهینه سوخت خصوصاً در نیروگاه‌های حرارتی روزبه‌روز در حال افزایش است. سهم ۳۶ درصدی مصرف گاز در نیروگاه‌ها، توجه به مدیریت در این حوزه را دوچندان کرده است. بر این اساس شرکت مادرتخصصی تولید نیروی برق حرارتی بنا بر رسالتی که در حوزه تأمین برق حرارتی بر عهده دارد، درصدد است علاوه بر احداث واحدهای جدید نیروگاهی در مناطق مختلف کشور، نیروگاه‌های قدیمی و فرسوده را از مدار خارج کرده و به‌جای آن‌ها نیروگاه‌های جدید مستقر کند تا از یکسو میزان تولید برق را افزایش داده و از سوی دیگر در مصرف سوخت و انتشار گازهای گلخانه‌ای کاهش قابل‌ملاحظه‌ای ایجاد کند.

ازجمله مشکلات و مسائلی که همواره مانع از اجرای این طرح بوده است، تأمین بودجه و اعتبارات لازم در این حوزه است. شرکت تولید نیروی برق حرارتی برای انجام بازسازی و نوسازی چند نیروگاه قدیمی کشور شامل ری، بعثت، طرشت و مشهد، تاکنون راه‌های مختلفی را پیگیری کرده است که به‌اختصار توضیحاتی در مورد آن‌ها ارائه می‌شود.

نیروگاه گازی ری: این نیروگاه در استان تهران قرار دارد و سابقه احداث آن به اوایل دهه ۱۳۵۰ بازمی‌گردد. در حال حاضر این نیروگاه با ۲۲ واحد گازی کوچک، کم‌ظرفیت، قدیمی، فرسوده و با راندمان بسیار پایین (کمتر از ۲۵ درصد) با ظرفیت ۵۰۰ مگاوات برق موردنیاز شبکه ۲۳۰ کیلوولت جنوب تهران را تأمین می‌کند. شرکت تولید نیروی برق حرارتی در حال حاضر به دنبال بهره‌گیری از سازوکار قانونی استفاده از تهاتر نفت در قبال اجرای پروژه است. بااین‌حال پروژه احداث پست نیروگاه جدید از طریق برگزاری مناقصه صورت گرفته و از شهریور ۱۳۹۹ زمین به پیمانکار برای انجام عملیات اجرایی ساخت پست تحویل داده‌شده است.

نیروگاه بعثت: این نیروگاه نیز ازجمله نیروگاه‌های قدیمی کشور است که در سال ۱۳۴۶ در تهران احداث‌شده است. طبق برنامه‌ریزی‌ها قرار است سه واحد فرسوده این نیروگاه بازنشسته شده و با نیروگاهی با راندمان بالا برای جلوگیری از بروز خاموشی‌های تهران در تابستان جایگزین شود.

در نیروگاه جدید بعثت، نخستین طرح توربین ملی که الهام گرفته از تکنولوژی ساخت توربین‌های کلاس E و F شرکت زیمنس آلمان خواهد بود، استفاده خواهد شد که راندمان فعلی را از محدوده ۲۷ درصد به ۵۷ درصد، حدود دو نیم برابرارتقا داده و مصرف آب را به حدود ۸ درصد مصرف فعلی رسانده و باعث صرفه‌جویی بیش از ۹۰ درصدی در مصرف آب در منطقه جنوبی تهران می‌شود. از دیگر مزایای نوسازی این نیروگاه کاهش مصرف سوخت و افزایش ۱۱۵ مگاوات نسبت به ظرفیت فعلی تولید برق آن خواهد بود

پیش‌بینی می‌شود با اتکا به دانش بومی موجود، نیروگاه سیکل ترکیبی بعثت به ظرفیت ۳۳۰مگاوات (شامل یک واحد گازی ۲۲۰ مگاواتی و یک واحد بخار ۱۱۰ مگاواتی) طی ۴۴ ماه بعد از شروع عملیات اجرایی (پس از اخذ مجوز زیست‌محیطی و تأمین اعتبار) به‌صورت کامل در شبکه برق کشور قرار گیرد  بر اساس برنامه‌ریزی صورت گرفته، تأمین منابع مالی این نیروگاه به‌صورت مشترک بین شرکت تولید نیروی برق حرارتی و گروه مپنا خواهد بود.

نیروگاه طرشت: این نیروگاه از دیگر نیروگاه‌های قدیمی مستقر در تهران است. سابقه احداث آن به اواخر سال ۱۳۳۳ بازمی‌گردد و شامل ۴ واحد ۵/ ۱۲ مگاواتی ساخت شرکت آلستوم فرانسه با ظرفیت حدودی ۵۰ مگاوات است که در زمان احداث به‌تنهایی بیش از ۵۰ درصد انرژی الکتریکی موردنیاز تهران را تأمین می‌کرده است. با توجه به مصرف بالای آب در نیروگاه بخار موجود و همچنین قدمت بالای واحدها و راندمان الکتریکی پایین آن تصمیم گرفته‌شده تا واحدهای گازی با راندمان بالا جایگزین واحدهای قدیمی شوند. با توجه به موقعیت مکانی نیروگاه طرشت و مشکلات ناشی از صدور مجوز زیست‌محیطی برای احداث نیروگاه جدید، ظرفیت نیروگاهی که به‌تازگی احداث‌شده نسبت به ظرفیت قبلی تغییری نخواهد داشت. بر این اساس ظرفیت هر واحد بالغ‌بر ۸۱/ ۹ مگاوات و کل ظرفیت حدود ۸/ ۵۸ مگاوات خواهد بود. درباره میزان مصرف سوخت آن طبق محاسبات و با توجه به مشخصات فنی، میزان مصرف گاز با احتساب ۶ واحد و همچنین طرح توسعه جمعاً حدود ۲۵٫۰۰۰ متر مکعب بر ساعت مصرف گاز است. هم‌اکنون مناقصه انتخاب پیمانکار ساخت این پروژه برگزارشده و شرکتی متشکل از قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا و مهاب قدس عملیات ساخت آن را پس از مبادله قرارداد به‌زودی آغاز خواهند کرد  تأمین منابع مالی این طرح‌ها از محل منابع داخلی شرکت تولید نیروی برق حرارتی خواهد بود.

از دیگر نیروگاه‌های قدیمی کشور که به‌تازگی عملیات بهسازی آن در دستور کار شرکت تولید نیروی برق حرارتی قرارگرفته است، نیروگاه مشهد است.

نیروگاه مشهد: که در سال ۱۳۴۷ احداث‌شده است و با قرارگیری در داخل شهر مشهد بخش عمده‌ای از تأمین برق این کلان‌شهر و حرم مطهر رضوی را بر عهده دارد. راندمان نیروگاه در حال حاضر بسیار پایین است و عمر برخی واحدهای آن به بیش از ۵۰ سال می‌رسد.

همین امر موجب شده تا نیروگاه سالانه حدود ۴۵۰ هزار مترمکعب آب مصرف کند. برای نوسازی این نیروگاه مذاکراتی با استانداری خراسان رضوی و مالک فعلی نیروگاه برای جایگزینی این واحدها با یک نیروگاه راندمان بالا انجام‌شده و پیش‌بینی می‌شود عملیات اجرایی ساخت نیروگاه جدید مشهد تا پایان سال آغاز شود. با بازسازی این نیروگاه راندمان آن به ۵۵ درصد و توان آن به ۳۵۰ تا ۴۰۰ مگاوات خواهد رسید و نیروگاه قدیمی از مدار خارج خواهد شد.

منبع: دنیای اقتصاد