وبلاگ مقالات

«ملت یا باید نبود برق را بپذیرند یا این‌که ناچاریم برای مدت کوتاهی مازوت سوخته شود.» این اظهارات روز گذشته عیسی کلانتری، رئیس سازمان محیط‌زیست در اوج آلودگی چندین کلان‌شهر ایران در شرایطی است که بسیاری از کلانشهرها همچون تهران با قطعی مکرر شبانه برق مواجه هستند.

دراین‌بین چندین سؤال مطرح می‌شود که آیا رئیس سازمان محیط‌زیست، بخشنامه سازمان متبوع خود را به نیروگاه‌ها و صنایع مبنی بر عدم استفاده آن‌ها از سوخت مازوت قبول ندارد؟ آیا باید مردم در میان خاموشی برق و تحمل تاریکی یا استشمام دود سمی مازوت یک گزینه را انتخاب کنند و دراین‌بین آیا احتمالاً گزینه دیگری به‌عنوان‌مثال، استفاده از گاز طبیعی برای کشوری که دومین ذخایر گاز جهان را در اختیار دارد، برای آن‌ها موجود نیست؟!

و صدها سؤال بی‌پاسخ دیگر که این روزها مردمی که نفس کشیدن برای آن‌ها سخت شده، در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها در پی پاسخ آنها هستند و در این شرایط فقط مسئولان رویکرد تکذیب و «کی بود، کی بود؛ من نبودم» را در پیش‌گرفته‌اند.

به‌عنوان‌مثال آن‌ها یا استفاده از سوخت مازوت را تکذیب می‌کنند، یا قطعی برق را اتفاقی می‌دانند، درحالی‌که همه می‌دانند نیروگاه‌ها سوخت کافی ندارند و خاموشی بزرگراه‌ها و خاموشی شبانه شهرها به این دلیل است. در این شرایط و در پی قطعی برق در بسیاری از مناطق شهری و روستایی، شهروندان می‌گویند با مشکلاتی ازجمله اختلال در امتحان مجازی دانش‌آموزان، اشتغال‌های خانگی، سرما در ساختمان و ناامنی در ترددهای شبانه مواجه شده‌اند.

پیش‌تر عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور گفته بود که قطع برق در چند استان و به شکل موردی بوده و امکان افزایش آن وجود دارد؛ اما شهروندان از قطع بدون برنامه در بسیاری از استان‌ها گزارش می‌دهند. برق در مناطقی از شهرهای رشت، گرگان، تهران، قم، تهران، بجنورد، اسفراین، انزلی در یکشنبه قطع شد. یکی از کاربران شبکه‌های اجتماعی نوشته است: « وزارت نیرو برق خیابون‌ها رو قطع کرده و مردم نگران ناامنی شبانه خیابونا و تصادف شدن. حالا چرا؟ وزارت نیرو به کمبود گاز اشاره کرده و گفته گاز نیروگاه‌ها رو به نفع بیمارستان‌ها قطع کردن! نکته: ایران بزرگترین مالک گاز جهانه!»

تأمین سوخت مایع برای نیروگاه‌ها، علاوه بر هزینه‌های اقتصادی، با مشکلاتی ازجمله تردد مستمر تانکرهای نفت‌کش در وضعیت زمستانی راه‌ها همراه است و نتیجه مصرف بیشتر سوخت مایع، آلودگی بیشتر هوا و محیط‌زیست است. از یکسو مسئله آلودگی هوا در زمستان امسال در بسیاری از کلانشهرها به مرز بحران رسیده و مسئولان ذی‌ربط یکی از راهکارهای کاهش آلودگی را حذف سوخت مازوت از سبد سوخت صنایع و نیروگاه‌ها می‌دانند و از سوی دیگر در محدودیت تأمین گاز، استفاده از گازوئیل و مازوت به‌عنوان سوخت جایگزین در دستور کار نیروگاه‌ها قرارگرفته است.

این در حالی است که در روزهای اخیر، دو نیروگاه کشور با پلمپ مخازن مازوت خود مواجه شده‌اند و این اقدام نهادهای ذی‌ربط، فشار مضاعفی را به صنعت برق کشور وارد کرده، چراکه تأمین گاز نیروگاه‌ها با محدودیت شدید همراه است و در صورت عدم امکان مصرف سوخت مایع در این دو نیروگاه در کنار دیگر نیروگاه‌هایی که از قبل، مخازن سوخت مازوت آن‌ها پلمپ بوده ممکن است در روزهای آینده چالش آفرین شود.

طی روزهای گذشته با جدی‌تر شدن مسئله سوخت مازوت در نیروگاه‌های برق و آلودگی هوای ناشی از آن، اعلام کمبود منابع گاز برای تولید برق موجب واکنش از سوی شهروندان شد. به گفته حسین صبوری مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق تهران بزرگ، میزان مصرف برق در هفته اخیر به بالاترین رقم ثبت‌شده در تاریخ صنعت برق ایران رسیده که با توجه به پیش‌بینی‌های انجام‌شده مبنی برافزایش بیشتر دمای هوا، روند تغییرات مصرف برق به‌ویژه در روزهای پیش رو، می‌تواند نگران‌کننده بوده و سبب نوسانات و خاموشی‌های مکرر در سطح کشور شود. طبق یک نظرسنجی ۴۰ درصد از مخاطبان معتقدند خاموشی‌ها بیشترین آسیب را به وسایل برقی آن‌ها زده است.

۲۱ درصد بیشترین آسیب را در به خطر افتادن کسب‌وکار خود دیده‌اند و هشت درصد نیز دچار آسیب‌های جسمانی به علت ازکارافتادن دستگاه‌های پزشکی، گرمازدگی و ترس شده‌اند. گفتنی 

خسارت به ریه‌های مردم است، دراین‌بین ۳۱ درصد باقیمانده از شرکت‌کنندگان در این نظرسنجی اذعان داشتند آسیب خاصی را در اثر خاموشی‌ها متحمل نشده‌اند...

بر اساس اعلام شرکت کنترل کیفیت هوای تهران، روز گذشته کیفیت هوای پایتخت با شاخص میانگین ۱۲۱ در شرایط ناسالم برای گروه‌های حساس است همچنین از سویی کیفیت هوا در ۱۹ ایستگاه سنجش در وضعیت قرمز و در شرایط ناسالم برای همه افراد است.

بر اساس تحلیل آخرین نقشه‌های هواشناسی در شهرهای صنعتی پرجمعیت از روز چهارشنبه به بعد با افزایش غلظت آلاینده‌ها مواجه خواهیم بود. این در حالی است که سید رضا معتمدی، معاون فنی و عملیاتی مرکز اورژانس تهران از افزایش ۱۰ درصدی تماس با اورژانس تهران در پی آلودگی هوا خبر می‌دهد و می‌گوید: «با توجه به افزایش میزان آلایندگی هوا، میزان تماس‌های اورژانس ۱۰ درصد و انتقال بیماران قلبی و تنفسی نیز هفت درصد افزایش‌یافته است.» عاطفه عابدینی، یک فوق تخصص ریه مبنی بر آسیب‌زایی بالای آلاینده مازوت بر سلامت افراد، می‌گوید:

متأسفانه میزان غلظت آلاینده مازوت در تهران از میزان طبیعی بالاتر رفته که این مسئله می‌تواند علاوه بر ایجاد عوامل تحریکزا درراه‌های هوایی، به بروز بیماری‌های دیررس و مزمن نیز منجر شود که این مسئله می‌تواند بسیار خطرناک‌تر از آسیب‌های حاد آن باشد. وی ضمن تأکید بر اینکه مسئولین باید سریع‌تر در رابطه با محدودسازی تولیدکنندگان مازوت در تهران تصمیم‌گیری کنند، عنوان کرد: باوجود آسیب‌زایی بالای مازوت بر سلامت افراد، توصیه اکید عدم حضور افراد مسن، کودکان، افراد دارای بیماری‌های زمینه‌ای و خانم‌های باردار در فضای باز بوده و توصیه می‌شود سایر افراد نیز اگر کار ضروری ندارند از منزل خارج نشوند.

منبع: آرمان ملی