وبلاگ مقالات

با توجه به قطعی برق در روزهای اخیر و لزوم حفظ زنجیره سرد، درصورتی‌که بیمار مکرراً با قطعی برق مواجه است، در روزهای گرم اخیر با توجه به لزوم حفظ زنجیره سرد باید نکاتی رعایت شود.

نگه‌داری داروهای یخچالی و رعایت زنجیره سرد یکی از اصول مهم آموزش به بیماران حین تحویل دارو است. با توجه به قطعی مکرر برق در روزهای اخیر و لزوم حفظ زنجیره سرد نکات زیر توصیه می‌شود:

۱- منظور از "نگهداری در دمای یخچال" دمای " ۲-۸ درجه سانتی‌گراد" می‌باشد. به همین منظور (حتی در زمان‌هایی که قطعی برق نیست)، بایستی به بیماران آموزش داد که دمای یخچال را در فواصل منظم چک کنند تا از این بازه خارج نباشد. همچنین داروهای یخچالی تحت هیچ شرایطی نباید در فریزر قرار بگیرند و نباید یخ بزنند.

۲-  درصورتی‌که بیمار مکرراً با قطعی برق مواجه است بهتر است یک دماسنج جداگانه تهیه کند و در کنار محل نگه‌داری دارو در یخچال قرار دهد. اگرچه دماسنج‌های جیوه‌ای هم می‌توانند استفاده شوند، اما دماسنج‌های دیجیتالی هوشمند برای این مورد مناسب‌تر است.  مخصوصاًدر محل‌هایی مانند داروخانه‌ها، بهتر است دماسنج‌هایی تهیه شود که بیشترین و کمترین دما را طی روز نشان می‌دهند و برخی از آن‌ها مجهز به زنگ هشدار نیز می‌باشند. نمونه این دماسنج‌ها برای استفاده خانگی و صنعتی باقابلیت‌های ذکرشده موجود می‌باشد. برخی نمونه‌ها قابلیت ثبت دما در ساعت‌های مختلف (data logger) نیز دارند که ازنظر اقتصادی برای مصرف در داروخانه می‌تواند قابل توجیه باشد 

۳- در زمان قطعی برق، دماسنج کنار داروها را در فواصل منظم مثلاً (هر نیم الی یک ساعت) چک کنید و عدد دما را یادداشت کنید.  درصورتی‌کهزمان قطعی برق کوتاه باشد و دمای یخچال از ۸ درجه سانتی‌گراد بالاتر نرود، نیاز به نگرانی نیست و دمای استاندارد برای نگه‌داری دارو رعایت شده است. دقت کنید در زمان قطعی برق، برای حفظ سرمای یخچال، حتی‌الامکان از باز و بسته کردن بی‌مورد درب یخچال جلوگیری کنید.

۴- به‌هیچ‌عنوان در زمان قطعی برق داروهای یخچالی را به بهانه حفظ دمای سردتر در فریزر قرار ندهید.

۵- دقت کنید که درصورتی‌که در بازه زمانی چندروزه، برق مکرراً قطع می‌شود، بخصوص برای داروخانه‌ها بهتر است مجموع ساعت‌هایی که دارو در دمای بالاتر از ۸ درجه سانتی‌گراد بوده است را حساب کنید. برای مثال:  یکخرداد (یک  ساعت)، دو خرداد ( دو ساعت)، سه خرداد (یک ساعت) و سپس جهت استعلام سلامت محصول با شرکت سازنده یا نمایندگی موردنظر تماس حاصل کنید.

۶- در مورد داروهای با حجم کوچک و یخچال‌های خانگی توصیه می‌شود که بیمار مقداری یخ خشک یا ظرف یخ در فریزر داشته باشد و در زمان قطعی برق بلافاصله یخ‌ها را از فریزر خارج کرده و در نزدیکی دارو قرار دهد. دقت کنید که یخ‌ها نباید در تماس مستقیم با دارو باشند و باید در تماس با جعبه دارو یا نزدیک جعبه دارو بافاصله یک سانتی‌متر قرار گیرد.

۷- درصورتی‌که شرایطی حاکم است که بیمار از زمان دقیق قطعی برق نمی‌تواند مطلع گردد، مثلاً در زمان‌هایی که بیمار خارج از منزل بوده یا خواب می‌باشد، بهتر است قبل از خروج از منزل یا قبل از خواب، یخ‌های خشک یا باکس‌های یخ را در دو طرف دارو قرار دهد تا در صورت قطع احتمالی دمای مناسب تا حدودی حفظ گردد. البته این روش لزوماً تضمین‌کننده دمای ۲-۸ درجه سانتی‌گراد در طول مدت قطعی برق نمی‌باشد. برای اطمینان بیشتر می‌توان از دماسنج‌های ذکرشده در کنار دارو استفاده کرد و یا از کیف‌های نگه‌دارنده داروهای یخچالی (مانند کیف نگه‌دارنده انسولین) استفاده نمود. این کیف‌ها محفظه‌ای دارند که با قرار دادن یخ خشک داخل آن، طبق ویژگی محصول تا زمان مشخصی (مثلاً تا ۸ ساعت) می‌توانند دما را در محدوده ۲-۸ درجه سانتی‌گراد حفظ کنند.

منبع: بهداشت نیوز