وبلاگ مقالات

حجم عظیم یارانه‌های پنهان انرژی موجب انباشت بدهی دولت به نیروگاه‌ها و عدم تمایل سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در این بخش شده است.

بر اساس گزارش آژانس بین‌المللی انرژی، ۹۰ درصد ظرفیت‌های جدید نیروگاهی سال ۲۰۲۰ در جهان را انرژی‌های تجدیدپذیر تشکیل داده است؛ درحالی‌که این رقم برای ایران در سال گذشته تنها ۱۵ درصد بوده است. حجم عظیم یارانه‌های پنهان انرژی موجب انباشت بدهی دولت به نیروگاه‌ها و عدم تمایل سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در این بخش شده است. سیاستی که صنعت برق را در آستانه ورشکستگی قرار داده‌است.

نوسانات قیمت سوخت‌های فسیلی، ریسک‌های سیاسی و اقتصادی و بحران‌های محیط‌زیستی باعث شده انرژی‌های تجدیدپذیر موردتوجه ویژه کشورها قرار بگیرد. بر اساس گزارش آژانس بین‌المللی انرژی، ۹۰ درصد ظرفیت‌های جدید نیروگاهی سال ۲۰۲۰ در جهان را انرژی‌های تجدیدپذیر تشکیل داده است. ایران تنها ۱۵ درصد از ظرفیت نیروگاهی ایجادشده طی یک سال گذشته را به تجدیدپذیرها اختصاص داده است. حتی بسیاری از کشورهای نفت‌خیز درصدد متنوع کردن سبد انرژی خود هستند؛ به‌گونه‌ای که ۱۵ درصد برق امارات از طریق انرژی‌های تجدیدپذیر تولید می‌شود.

بر اساس گزارش وزارت نیرو، نیروگاه‌های تجدیدپذیر با ظرفیت اسمی ۸۵۹ مگاوات تنها یک درصد سبد انرژی ایران را تشکیل می‌دهند. این در حالی است که ایران با داشتن سالانه حدود ۳۰۰ روز آفتابی و مناطق بادخیز، پتانسیل بالایی در استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر دارد. در سال‌های اخیر تلاش شده با تصویب قوانینی همچون خرید تضمینی ۲۰ ساله برق تجدیدپذیر، سهم آن را در سبد انرژی کشور افزایش دهد.

بااین‌حال، تاکنون تنها ۱۷ درصد از هدف‌گذاری ۵۰۰۰ مگاواتی وزارت نیرو برای سال ۱۴۰۰ محقق شده است. بدهی ۱۴ هزار میلیاردی دولت به نیروگاه‌های خصوصی نا اطمینانی گسترده‌ای را برای سرمایه‌گذاران ایجاد کرده است. از سوی دیگر عدم رشد قیمت خرید تضمینی متناسب با تورم، منجر به طولانی شدن بازگشت سرمایه و کاهش جذابیت سرمایه‌گذاری شده است.  به‌نحوی‌کهباوجود رشد سه برابری شاخص قیمت‌ها از سال ۹۵، تعرفه خرید برق خورشیدی تنها رشد ۳۰ درصدی را تجربه کرده است.

دی‌ماه امسال سندیکای برق در نامه‌ای به وزارت نیرو نسبت به ادامه شرایط موجود و نابودی این صنعت هشدار داده است. مهم‌ترین معضل صنعت برق به پایین‌ بودن تعرفه و حجم عظیم یارانه‌های پنهان انرژی بازمی‌گردد. بر اساس آمار آژانس بین‌المللی انرژی در سال ۲۰۱۹ ایران بیش از ۵۱ میلیارد دلار یارانه برق پرداخت کرده که حدود ۹ برابر عربستان است.

انباشت بدهی دولت به نیروگاه‌ها و عدم سرمایه‌گذاری بخش خصوصی نتیجه پایین نگه‌داشتن تعرفه برق و پرداخت گسترده یارانه پنهان انرژی است. سیاستی که صنعت برق را در آستانه ورشکستگی قرار داده‌است.

منبع: اقتصاد آنلاین